Artikülasyon Bozuklukları Nedir?
Artikülasyon bozukluğu, konuşma seslerinin yanlış üretilmesidir. Örneğin çocuğun /kedi/ yerine /tedi/, /mor/ yerine /moy/ demesi gibi. Artikülasyon bozukluğunda çocuğun üretemediği ya da yanlış ürettiği ses, ses dağarcığında yer almaz. Bir konuşma sesinin doğru üretilmesi için o ses üretiminde gerekli olan motor hareketin yapılması gerekir.
Çocuklar Kaç Yaşında Sesleri Doğru Çıkarmalıdır?
Türkçe ’de tüm seslerin kazanımı ve doğru şekilde söylenmeye başlanması 4,5- 5 yaşına kadar gerçekleşir.
/p, b, m/ sesleri yaklaşık 2-3 yaş, /k, g/ sesleri 3,5 yaş ve /s, r, l/ sesleri ise 4-4,5 yaş civarında doğru şekilde çıkarılır.
Artikülasyon Bozuklukları Neden Olur?
Artikülasyon bozukluğunun nedenleri aşağıdakilerden biri olabileceği gibi herhangi yapısal bir bozukluğa bağlı olmadan yanlış öğrenme sonucu da olabilir.
• İşitme engeli
• Ağız-yüz anomalileri (dudak – damak yarığı, diş anomalileri gibi)
• Zihinsel engel
• Motor bozukluklar (apraksi/ dizartri)
• Zayıf taklit yeteneği
• Çevrenin pekiştirmesi
• Yanlış öğrenme
• Anatomik-fizyolojik yetersizlikler
Terapide Ne Yapılır?
Bireye kazandırılmak istenen sesle ilgili ses, kelime ya düzeyinde çalışma yapılmakla başlanır. Daha sonra kazandırılmak istenen ses cümle içinde çalıştırılır. Sesi uygun şekilde kullanması stabilize edildikten sonra genelleme aşamasına geçilir. Bu son aşamadır ve amaç bireyin sesi günlük yaşamında, spontane konuşmasında %100 uygun şekilde çıkarmasıdır. Artikülasyon terapilerinde %100 başarı sağlanır ve birey öğrendiğini bir daha unutmadan doğru şekilde kullanarak hayatına devam eder.
Kaç Seansta Düzelir?
Terapinin ne kadar süreceğini bireyin yaşı, probleminin kapsamı ve öğrenme hızı belirler. İşitsel algı ve hafızada problem olup olmaması da süreyi etkileyen nedenlerden biridir.