Çocukluk Çağı Şizofrenisi nedir?

Şizofreni en temel anlamıyla gerçek dünyadan kopuş olmayan şeyleri görme, işitme, gerçek dışı şüphe (CIA peşimde, bana zarar vermek istiyorlar, beni kaçırıp hafızamı değiştirmek istiyorlar, zihnimi okuyabiliyorlar) ve düşüncelere sahip olma, kendini özel ve kutsal biri sanma gibi (ben peygamberim, meleğim) belirtileri olan zihinsel bir rahatsızlıktır. Çoğu şizofreni tanısı yetişkinlik döneminde konulsa da bu alanda yapılan son çalışmalar  çocukluk (3-13 yaş) ve ergenlik döneminde de (13-18 yaş) şizofreni tablosuyla karşılaşabileceğini göstermiştir.

Çocukluk Çağı Şizofrenisinin sebepleri nelerdir?

Şizofreninin sebepleri net olamamakla beraber risk arttırıcı etkenler bulunmaktadır. Bunlar genetik faktörler (aile ve akraba öyküsünde şizofreni tanısının bulunması), anne karnında yetersiz beslenme, travmatik yaşantılar, aile fertlerinden birinin kaybı, şiddet ve istismara maruz kalma, bazı bakteri ve virüsler olabilir. Ancak kesin sebepleri hala bilinmemektedir.

Çocukluk Çağı Şizofrenisinin erken tanı kriterleri nelerdir?

Burada önemli bir noktaya değinmek gerekir. Aslında çocukluk şizofrenisinin belirtileri bazı gelişimsel problemlerle ve özellikle otizmle benzerlikler göstermektedir. O yüzden doğru tanının konması için çok kapsamlı ve detaylı bir inceleme yapılması gerekir. Ama çok erken dönem semptomları (3 yaş) genel olarak,

• Dil gelişiminde gecikme
• Gecikmiş ve sıradışı emekleme
• Geç yürüme
• Göz kontağı kurmama
• Kollarını çırpma ve çırpınma gibi tekrarlayan motor hareketleri içerir.

Peki okul çağındaki çocuk ve ergenlerde bu nasıl anlaşılır?

Okul çağındaki çocuklarda semptomlar daha belirgin olmakla beraber bazen çocukluk çağı depresyonuyla da karıştırılabilmektedir. Yine de semptomlara bakacak olursak:

• Aile ve arkadaşlardan uzaklaşma
• Sosyal izolasyon
• Okul başarısında düşüş
• Uyku problemleri
• Olaylara karşı aşırı tepkilerde bulunma
• Depresif duygu durum
• Bir şeyler yapmaya karşı isteksizlik, motivasyon düşüklüğü
• Tuhaf, sıra dışı davranışlar
• Alkol ve madde kullanım
• Gerçek dışı, mantıki olmayan düşünce ve inançlar (batıl inançlar dışında)- Şarkıların kendisi için yazıldığını düşünme,  tanımadığı kişilerin kendine zarar vereceği inancı, kehanetlerde bulunma (çok büyük bir felaket gerçekleşecek gibi cümleler)
• Görsel ve işitsel halüsinasyonlar
• Desorganize (kopuk) düşünceler.- Birey kendisine yöneltilen sorularla alakasız cevaplar verir, kelimeleri uygun şekilde kullanamaz, birbirinden kopuk anlamsız konular hakkında konuşur.
• Tuhaf vücut duruşu, amaca yönelik eyleme geçememe, komuta tepki vermeme
• Donuk ve duygusuz yüz ifadesi.

Ne zaman bir uzmana başvurmalıyım?

• Akranlarına göre gelişiminde gecikmeler varsa
• Duş alma, kıyafetlerini giyme gibi daha öncesinde yapabildiği günlük yaptığı aktivitelerden uzaklaştıysa
• Sosyal anlamda önemli geri çekilmeleri varsa
• Akademik performansında uzun süreli ve belirgin bir düşüş varsa
• Yeme rutininde sıra dışı değişiklikler varsa (aşırı yeme, beslenmeyi reddetme vb)
• Başkalarının kendisine karşı zarar vereceğinden yersiz yere şüphe ediyor ve en yakınlarına dahi güven duymuyorsa
• Duygusal anlamda donuksa ve duygularını ifade etmiyorsa
• Tuhaf düşüncelere ve korkulara sahipse
• Hayalinde kurduğu veya televizyonda izlediği içerikleri gerçek hayatla karıştırıyorsa
• Tuhaf davranışları, anlamsız konuşmaları ve düşünceleri varsa
• Şiddet ve agresyon içerikli davranışlarında önemli ve sebepsiz artışlar varsa çocuğunuzu vakit kaybetmeden bir uzmana götürmeniz gerekir.

Bu tanıyı almış olan çocukların tedavisi mümkün mü?

Unutulmaması gerekir ki çocukluk çağı şizofrenisi yaşam boyu tedaviyi gerektiren bir hastalıktır. Bu hastalık sadece kontrol altına alınmakta, kalıcı bir çözümü bulunmamaktadır. İlaç tedavisi bireyin gerçeklikten kopmamasını sağlarken psikoterapilerde bireyi sosyal ve gündelik yaşama adapte olabilmesi ve kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmeyi öğrenmesi için gereklidir.